Canan Dağdeviren'den Meme Kanserine Erken Teşhis

09 Ağustos 2023

Bilim insanı Dr. Canan Dağdeviren, MIT Media Lab'deki ekibiyle birlikte, meme kanserinin teşhisinde çığır açabilecek bir buluşa imza attı.

Dr. Canan Dağdeviren’in en son icadı olan giyilebilir ultrason tarama cihazı, sütyen içine takılarak kadınların kolayca ve sık sık tarama yapıp, olası kanser vakalarını erken teşhis etmesine olanak sağlıyor. 6 yıldır üzerinde çalışılan cihazın insan deneyleri yapıldı ve cihaz ABD'de patent aldı.

Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre meme kanseri en sık görülen kanser türü ve sadece 2020'de 2,3 milyon kadına meme kanseri teşhisi kondu, 685 bin kadın hayatını kaybetti. 

Çalışmalarını ABD'de sürdüren Dağdeviren, henüz 30 yaşına gelmeden icat ettiği giyilebilir kalp pili ile ismini tüm dünyaya duyurmuştu.

Dağdeviren, elektronik sütyen projesinin ekibiyle yaklaşık 6,5 yıldır üzerinde çalıştıkları bir proje olduğunu belirtiyor. MIT Media Lab'de vücutla uyumlu bir elektronik aletle üretilen cihaz, “kadınları yakından ilgilendiren meme kanserini erken teşhis edebilmek” misyonu ile hayata getirildi.

“Şu an ilk prototipini bitirdik, insan deneylerini yaptık ve aynı zamanda patentini geçtiğimiz hafta aldık. Bundan sonraki aşamada bu teknolojinin sadece laboratuvarda kalmasını istemiyoruz. Aynı zamanda gerçek hayata geçebilsin ve yüzlerce, binlerce, milyonlarca kadın kullanabilsin istiyoruz” diyor Dağdeviren.

“Yaptığımız hesaplamalara göre (bu arada çok tevazuyla yapılmış bir hesaplama, daha da büyük sayılara da gidebilir) yılda 11 milyon kadının hayatını değiştirebilecek bir proje.

Şimdi son hızla diğer çalışmalara devam ediyoruz. Aleti daha küçülteceğiz, daha portatif hale getireceğiz.”

Dağdeviren cihazın kullanımından şu şekilde bahsediyor: “Alet, memenizin üzerine giydikten sonra, sütyeninizin bir parçası olacak ve suyunuzu, kahvenizi içerken herhangi bir fiziksel baskıya gereksinim olmaksızın tüm memenizin tek bir seferdeki ultrason fotoğrafını çekebileceksiniz ve bunu da bilgisayarınıza, telefonunuza gönderip büyük datalar toplayabileceksiniz. Büyük datalar derken mesela her gün bunu yapabileceksiniz veya her hafta bunu yapabileceksiniz.

Şu anki sistemde teşhis için kullanılan en yaygın yöntem mamografi yöntemi. Bu çok etkili bir yöntem olmasının yanı sıra çok radyasyonlu bir yöntem ve riskleri çok fazla. Aynı zamanda fiziksel olarak acı da veren bir süreç. Çoğu insan yaptırmak istemiyor ve de doğru sonucu veremediği oluyor. Fakat bir hastalığı erken teşhis edebilirsek, yaşama şansını yüzde 98'e kadar artırmayı umuyoruz.”