İskoçya'nın Gizemli Geçitlerinin Sırrı Çözülebilir Mi?

26 Ocak 2023

İskoçya'nın tarihi bölgesi Highlands'teki ünlü geçitlerinin esrarı, dijital arkeolojinin yardımıyla yavaş yavaş çözülüyor.

İnşa edilme amaçları hala açıklanamayan ve bütünlüğünü koruyabilmiş tek bir tanesinin bile henüz keşfedemediği bu gizemli pasaj/geçit yapıları dijital arkeolojinin imkanlarıyla daha anlaşılır hale gelebilir. 'Buralar belki depolama alanlarıydı, belki değerli eşyaları saklayan kasalar veya güvenlik amaçlı durumlar için kullanılan yerlerdi. Kişisel şapel alanları olarak kullanılmış olmaları da mümkün' diyor ekip. 


Photo credit: AOC


İskoçyalı arkeolog Graeme Cavers ve ekibinin Borgi Ormanı’nın içinde yer alan Cracknie Souterrain adlı esrarengiz taş geçit/tünel/pasajlardan birini keşif için yaptığı çalışmalar, manuel teknikler yerine son teknoloji ürünü lazer scanner sistemini kullanarak daha önce ulaşılamayan kısımları görüntülemenin yanında çok daha yüksek miktarda datanın depolanmasını da sağlamış. Dışarıdan bir bilgisayara Ethernet kablosuyla bağlanarak aktarılan datalar, Leica BLK360 lazer scanner ile çok daha seri şekilde merkeze aktarılabiliyor.


Ayakkabı kutusu büyüklüğündeki bu scanner bir tripod'a takılıp 'scan' tuşununa basıldıktan sonra arkeologların önünde adeta yeni bir portal açılıyor. Milyonlarca ölçümün müthiş hızlı yapılabildiği bu teknoloji sayesinde Cavers ve ekibi birkaç saat içinde 50 milyondan fazla veri toplayabilmiş. Yine başka software yardımlarıyla fotoğraf çekmeye ya da çizim yapmaya gerek kalmadan alanların 3D görselleri de yaratılabiliyor. Bu sayede bazı eğitimler o alana gitmeye gerek kalmadan uzaktan da verilebilecek. Arkeolojinin seyrini önemli ölçüde değiştirecek bu teknoloji ile dünyanın pek çok gizemi düşünülenden daha yakın zamanda aydınlatılabilir.